De idioot
Naar een artikel van William Craig
“Waarom zou je zo’n ophef maken over het geloof?“ zei de man in het café toen ik hem vertelde dat ik in God geloofde. “Wat maakt het allemaal uit? Ik zie hem niet en ik moet tenslotte zelf mijn boterham verdienen. Dus weg ermee!”
Helaas realiseren maar weinig mensen zich dat dit leven een houdbaarheidsdatum heeft en dat ieder mens uiteindelijk komt te overlijden. Aan deze kant van het leven kan heel wat gedaan worden om ons daarop voor te bereiden. Het feit dat je God niet ziet, wil niet zeggen dat Hij er niet is.
Soms worden we even goed wakker geschud als we geconfronteerd worden met echte problemen, zoals ziekte, dood of intens verdriet. Opeens zien we dan dat al die tijdelijke dingen waar we ons zo hardnekkig aan vastklampen, maar weinig waarde hebben. Daarom is het belangrijk om je te realiseren waar jouw wereldvisie naar leidt.
“Ik heb geen wereldvisie,” schamperde de man in het café weer. “Ik wil vanavond rustig naar het voetballen kunnen kijken en verder kan dit leven me gestolen worden.”
Helaas voor deze mijnheer leidt ook deze ‘wereldvisie’, hoe oppervlakkig die ook mag zijn, ergens naar toe. Of deze man nu gelooft in God of niet, of hij de dood voorlopig niet belangrijk vindt of niet, toch zal hij er vroeg of laat mee geconfronteerd worden. Daar is geen ontkomen aan.
Waar leidt een ongelovige wereldvisie uiteindelijk naar toe? De atheïstische filosoof Frederik Nietzsche schreef er een schokkend en opzienbarend antwoord op in een van zijn boeken. Hij schreef:
“De idioot verscheen vroeg in de morgen op het marktplein en schreeuwde luidkeels naar de menigte, terwijl hij wild in het rond zwaaide met eenvlantaarn: ‘Waar is God? Ik zoek God.’
Maar de mensen op de markt lachten hem smalend uit. Die geloofden niet in God. “God? Haha. Die is op vakantie.” Een ander riep hem luidkeels toe:
‘God verstopt zich. Hij is vast bang voor het zonlicht. ’ Weer een ander wist te melden dat God lang geleden geëmigreerd was. De mensen sloegen zichzelf op de knieën van plezier.
Toen keek de idioot hen met brandende ogen aan en sprak: ‘Ik zal je vertellen wat er met God is gebeurd. Wij hebben hem vermoord. Wij allemaal. En hoe hebben we dit kunnen doen? Hoe was het mogelijk dat wij als mensen de zee hebben leeggedronken en de horizon met een spons hebben uitgewist? Wat hebben wij gedaan toen we de aarde losmaakten van de zon en waar gaan we nu naar toe, nu we niet langer gebonden zijn aan de zon? Nu schieten we als losgeslagen beesten door het duister. Naar rechts, naar links, naar boven en naar onder… maar weg van het licht. Nu voelen we de leegheid van ons bestaan en wordt het koud, zo verschrikkelijk koud. De eeuwige nacht is gevallen en het duister wordt steeds maar zwarter en zwarter. Het enige geluid dat wij nog horen is het lied van de begrafenisondernemer die God begraven heeft. God is dood. God is dood. Maar wij hebben het zelf gedaan. Waar dan kunnen wij troost vinden nu het licht is verdwenen?”
De menigte op de markt zweeg en staarde verbaasd naar de idioot. Die hief zijn armen ten hemel, smeet zijn lantaarn op de grond en schudde zijn hoofd in opperste frustratie. “Ik ben te vroeg. Dit alles staat onze wereld te wachten, maar jullie harten kunnen het nog niet vatten.”
Nietzsche begreep heel goed waar het ongeloof naar zou leiden. Als een atheïstische leefwijze ten volle wordt geleefd is het einde van die weg chaos en een inktzwarte duisternis. Zelf blijf ik liever verbonden met het licht van de eeuwige Schepper die ons het leven schonk, en vergeving en hoop.
Aantekening:
Nietzsche was een leerling van de bekende componist Richard Wagner, van wie Adolf Hitler zou zeggen: ‘Wagner is het kloppende hart van Nazi Duitsland.” Uiteindelijk pleegde Nietzsche zelfmoord, omdat het rondzwerven in die onmetelijke duisternis waar hij over schreef hem klaarblijkelijk teveel werd. Adolf Hitler pleegde ook zelfmoord. Waarom worden we toch niet als kinderen, die hun hoofden deemoedig buigen voor God?
